Ένας παθολογικός ψεύτης, δημιουργεί περίπλοκες και δύσκολες καταστάσεις. Τα μοτίβα της συμπεριφοράς των ανθρώπων που καταφεύγουν συχνά στα ψέματα, είναι αρκετά ενοχλητικά, ενώ προκαλούν αμηχανία και σύγχυση στους άλλους.
Το ψέμα, εκτός από συνειδητή επιλογή, αποτελεί μια βαθιά ριζωμένη συνήθεια κάποιων ανθρώπων.
Είναι πολύ δύσκολο να διαχειριστεί κάποιος έναν κατ’ εξακολούθηση ψεύτη. Αναγνωρίζοντας αποτελεσματικά τα γνωρίσματα αυτά, θα καταφέρουμε να διαχειριστούμε καλύτερα τις προκλήσεις που δημιουργούν.
Οι άνθρωποι που λένε συχνά ψέματα, διαθέτουν αυτά τα 8 χαρακτηριστικά, σύμφωνα με την ψυχολογία
- Αποφεύγουν τις απευθείας ερωτήσει
- Δημιουργικότητα
- Εξαιρετική μνήμη
- Βαθιά ριζωμένος φόβος απόρριψης
- Ανάγκη για έλεγχο
- Ανάγκη να λένε ιστορίες
- Έλλειψη υπευθυνότητας
- Η ανθρώπινη φύση
Αποφεύγουν τις απευθείας ερωτήσεις
Πρόκειται για μια συχνή τακτική των ανθρώπων που καταφεύγουν στο ψέμα συστηματικά. Αποφεύγουν δεξιοτεχνικά τις ευθείες ερωτήσεις ή τις απαντήσεις, αφήνοντας τον άνθρωπο σε έναν κυκεώνα σύγχυσης.
Αν τους θέσετε μια απευθείας ερώτηση, μπορεί να «ξεγλιστρήσουν» απ’ το ζήτημα, ή ν’ απαντήσουν σε ένα άλλο ερώτημα, το οποίο δεν έχει τεθεί.
Η συμπεριφορά αυτή, είναι προπέτασμα, ενδεικτική της έλλειψης ειλικρίνειας. Αποφεύγοντας μια ευθεία ερώτηση, δημιουργούν ασάφεια, δημιουργώντας σύγχυση και ανασφάλεια.
Η απάντηση τους μπορεί να έχει σκοπό ν’ αποσπάσει την προσοχή σας. Μπορεί να νιώθετε ότι εσείς δεν μπορείτε να επικοινωνήσετε σωστά.
Αυτό σας δημιουργεί αμφιβολίες για τον εαυτό σας, ή ακόμη και ενοχές που ρωτάτε μια απόλυτα λογική ερώτηση.
Χειραγωγώντας τη συζήτηση με τον τρόπο αυτό, εκτός από το ότι αποφεύγουν την αλήθεια, μετατοπίζουν σε εσάς το βάρος.
Αυτό τους προσφέρει δίοδο ώστε ν’ αποφύγουν τη ευθύνη, ενώ εσείς νιώθετε αποπροσανατολισμένοι και ένοχοι – ακριβώς, ο αρχικός τους στόχος.
Η αναγνώριση αυτού του γνωρίσματος, μπορεί να σας βοηθήσει να καταλάβετε τις χειριστικές τάσεις των συστηματικών ψευτών και να σας εξοπλίσουν με τα μέσα για να τις διαχειριστείτε αποτελεσματικά.
Δημιουργικότητα
Ένα απροσδόκητο χαρακτηριστικό που διέπει τους συστηματικούς ψεύτες είναι η δημιουργικότητά τους, που είναι υψηλότερη από εκείνη του μέσου ανθρώπου.
Εφευρίσκουν περίπλοκα αφηγήματα, σκαρφίζονται σενάρια στα οποία δίνουν αξιοθαύμαστη αληθοφάνεια.
Αν για παράδειγμα, τους ρωτήσετε πού ήταν μια δεδομένη στιγμή, μπορεί ν’ αρχίσουν να αφηγούνται με εκτενή ιστορία για μία άλλη κατάσταση.
Η φαντασία τους, είναι μέσο εξαπάτησης. Οι ευφάνταστες ιστορίες τους, δημιουργούν ενδιαφέρουσες εκδοχές που τραβούν το ενδιαφέρον σας, όμως αποσπούν την προσοχή σας. Το γνώρισμα αυτό, οδηγεί σε παραπλανητικές καταστάσεις που είναι δύσκολο να τις διαχειριστεί κάποιος.
Πρέπει όμως, να έχετε επίγνωση του γνωρίσματος αυτού, ώστε να μπορείτε να διακρίνετε ανάμεσα στην αλήθεια και το ψέμα.
Εξαιρετική μνήμη
Η μνήμη των ανθρώπων που λένε συστηματικά ψέματα, είναι εξαιρετική. Πώς άλλωστε θα μπορούσαν να θυμηθούν τις λεπτομέρειες και τις εκδοχές μιας κατασκευασμένης ιστορίας.
Μπορεί να θυμούνται στοιχεία της φανταστικής τους ιστορίας, όπως ο καιρός, τα άτομα που γνώρισαν και τα μέρη που επισκέφθηκαν.
Αυτό είναι που κάνει το ψέμα τους πιο πιστευτό και αληθοφανές, δυσκολεύοντας ωστόσο τη διάκριση μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας.
Η αναγνώριση του γνωρίσματος αυτού, μπορεί να σας δώσει τα μέσα να καταλάβετε πότε κάποιος σας λέει ψέματα.
Βαθιά ριζωμένος φόβος απόρριψης
«Δεν ήθελα να σε πληγώσω». Μία πολύ συχνή αιτία του ψέματος, είναι ο βαθιά ριζωμένος φόβος της απόρριψης.
Το χαρακτηριστικό αυτό, ενώ μπορεί να τους οδηγεί στο ψέμα, αποτελεί έναν μηχανισμό άμυνας με σκοπό να αποκρύψει τις ανασφάλειές τους.
Για παράδειγμα, αν ένας άνθρωπος δεν θέλει να σας απογοητεύσει, μπορεί να πει ψέματα σχετικά με τις ενέργειες ή τις αποφάσεις του, με σκοπό να αποφύγει τη σύγκρουση ή την κριτική.
Σκοπός τους, δεν είναι η εξαπάτηση, όμως η προστασία του εαυτού τους από τα επίφοβα αποτελέσματα. Ενώ αυτό δεν δικαιολογεί το ψέμα, είναι μια οπτική που μπορεί κάποιος να κατανοήσει.
Έχετε αυτό στο μυαλό σας, προκειμένου να προσεγγίζετε τις καταστάσεις αυτές με συμπόνοια και κατανόηση.
Ανάγκη για έλεγχο
«Ήθελα απλώς να…». Κάποιες φορές, όλοι μας έχουμε ανάγκη να ασκούμε τον έλεγχο κάποιας κατάστασης ή μιας έκβασης.
Στους καθ’ έξιν ψεύτες, η ανάγκη αυτή είναι πιο έντονη. Μπορεί λοιπόν να καταφύγουν στο ψέμα ώστε να μεθοδεύσουν την εντύπωση που θα δημιουργήσουν στους άλλους, ή να στρέψουν μια κατάσταση υπέρ τους. Η ανάγκη για έλεγχο, απορρέει από το αίσθημα της αδυναμίας ή του φόβου της έλευση δυσάρεστων αποτελεσμάτων από ορισμένες καταστάσεις.
Αν δηλαδή, πιεστούν σε μια συζήτηση, ενδέχεται να καταφύγουν στο ψέμα με σκοπό να ανακτήσουν τον έλεγχο. Είναι μια γνώριμη ανάγκη – αυτή του ελέγχου του αφηγήματός μας – η οποία εξωθείται στα άκρα.
Η αναγνώριση του γνωρίσματος αυτού, μπορεί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε τη θέση τους, ακόμη και αν η προσέγγισή τους, είναι προβληματική.
Ανάγκη να λένε ιστορίες
«Θυμάμαι τότε που…». Μερικοί άνθρωποι έχουν την ικανότητα να σαγηνεύουν τους πάντες με τις ευφάνταστες ιστορίες τους.
Οι καθ’ έξιν ψεύτες, διέπονται από το χαρακτηριστικό αυτό.
Εξυφαίνουν ιστορίες που μαγεύουν τους άλλους.
Η δεξιότητα αυτή, δυσκολεύει τον διαχωρισμό της αλήθειας από το ψέμα.
Έλλειψη υπευθυνότητας
«Δεν έφταιγα εγώ». Όταν τα πράγματα πάνε στραβά, το πιο εύκολο που μπορεί να κάνει κάποιος, είναι να αποφύγει ν’ αναλάβει την ευθύνη. Για τους συστηματικούς ψεύτες, αυτό είναι ένα καθοριστικό γνώρισμα.
Λένε ψέματα προκειμένου να μην επωμιστούν τις συνέπειες των ενεργειών τους, να μετατοπίσουν το βάρος της ευθύνης, να κατασκευάσουν δικαιολογίες. Η έλλειψη υπευθυνότητας οδηγεί σε απογοήτευση και είναι εξουθενωτική.
Να θυμάστε πως, δεν ευθύνεστε εσείς αν κάποιος άνθρωπος δεν θέλει ν’ αναλάβει τις ευθύνες των ενεργειών του.
Είναι αναγκαίο ωστόσο, να βάλετε όρια και να μην επιτρέψετε στην ανειλικρίνεια να σας διαταράζει την ψυχική σας ηρεμία. Πρέπει να προστατεύετε τον εαυτό σας σ’ αυτές τις καταστάσεις.
Η ανθρώπινη φύση
«Όλοι κάνουμε λάθη». Μην ξεχνάτε πως, ακόμη και όσοι χρησιμοποιούν το ψέμα, είναι και εκείνοι άνθρωποι. Έχουν τα προβλήματά τους, τους φόβους τους και τις ανασφάλειές τους, οι οποίες μάλλον τους οδηγούν στο να λένε ψέματα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να δικαιολογείτε το ψέμα ή ν’ ανέχεστε την έλλειψη ειλικρίνειας. Απλώς, μπορεί να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε πιο αποτελεσματικά την κατάσταση.
Όλοι μπορούν ν’ αλλάξουν και να βελτιωθούν. Με υπομονή, κατανόηση και σταθερά όρια, μπορείτε να διαχειριστείτε τη σχέση σας με έναν συστηματικό ψεύτη, προστατεύοντας την ψυχική σας υγεία.
Tip: Να θέτετε ξεκάθαρα όρια με τους ανθρώπους που επιλέγουν να σας λένε ψέματα
Σκοπός δεν είναι ν’ ασκήσουμε κριτική, ούτε ν’ αναλάβουμε τον ρόλο του θεραπευτή σε κάποιον που έχει τη συνήθεια του ψέματος. Σκοπός μας είναι να κατανοήσουμε τις ρίζες της συμπεριφοράς αυτής και να διασφαλίσουμε την ψυχική μας ηρεμία.
Αυτός ήταν ο σκοπός του άρθρου: να ρίξει φως τα κοινά γνωρίσματα των ανθρώπων που λένε συχνά ψέματα, και να σας βοηθήσει να καταλάβετε τους καλύτερους τρόπους διαχείρισής τους.
Όλοι αξίζουμε σεβασμό και κατανόηση. Ενώ η υπομονή και η ενσυναίσθηση, είναι αναγκαίες αρετές, εξίσου σημαντικό είναι να θέτετε ξεκάθαρα όρια με τους ανθρώπους που επιλέγουν να σας κρύβουν την αλήθεια.
Η διαχείριση των σχέσεων με έναν κατ’ εξακολούθηση ψεύτη, είναι απαιτητική. Με την κατάλληλη προσέγγιση και τα σωστά εργαλεία, θα διαχειρίζεστε τις καταστάσεις αυτές αποτελεσματικότερα.
